Faktoring Kurumunun Mevcut Finansal Sisteme Katkıları ve Genel Bankalar ile Karşılaştırılması

Faktoring, firmaların mal ve hizmet satışlarından doğan yurt içi ve yurt dışı vadeli alacaklarının faktoring şirketi tarafından temlik alınarak garanti, alacak ve tahsilat yönetimi, finansman hizmetlerinin bir arada sunulduğu komple bir finansman yöntemidir.
A- Faktoring kurumlarının en belirgin özellikleri;
• Devamlı bir işlemdir.
• Alacaklar satın alınır
• % 80 e kadar bir finansman sağlar
• Risk %100 dür
• Genel bir sözleşme yapılır
• Açık hesap işlemlere de uygulanabilir.
• 180 güne kadar vade tanınır.
• Çalışma alanı tüketim mallarıdır.
• Siyasi ve ticari riskleri kapsamaz.

B- Faktoring kurumları ile bankalar benzer işler sergilemektelerse de Faktoring kurumları, bankaların yapabildiği tüm işlemler içerisinde sadece belirli bir bölümünü yapabilmektedirler. Öncelikle bankalar ile faktoring arasındaki farklara kısaca değinirsek her iki kurum arasındaki farkı daha net ortaya koymuş olacağız. Bunları maddeler halinde özetlersek;

1- Kullandırılan Krediler Açısından:
Bankalar , nakit ve gayri nakit olmak üzere birçok kredi kullandırma işlemini gerçekleştirmektedir. Ayrıca bankalar, müşterilere bankalara başvurarak ellerindeki kıymetli evrakları ‘temlik’ cirosu ile banka üzerine geçirmeden, tahsil cirosu ile bankaya kendi adlarına tahsil yetkisi vererek çek senet karşılığında kredi kullanma imkanı tanımaktadır.
Faktoring şirketleri nin kredi kullandırma hizmetleri bu kadar geniş olmayıp, işletmelerin acil nakit ihtiyaçlarını sağlamaya çalışmaktadırlar. İşletmeler ellerindeki kambiyo evraklarını faktoring kurumlarına götürerek vadesine aylar bulunmasına rağmen, bunları kırdırarak daha az bir bedelle nakit ihtiyacını karşılamaktadırlar. Bu kısa vadeli nakit ihtiyaçları için uygun bir çözüm yolu olmaktadır.

2- Kredinin Değerlendirilmesi Açısından:
Hem Bankalar hem Faktoring şirketleri müşterilerinin kredi ödeme yeterliliğini kontrol etmek zorundadırlar. Merkez Bankası bu kurumlara belli ücret karşılığı açtığı protestolu senet ile kara çek bilgilerinden yararlandırmaktadır. Bu itibarla kullandırdığı krediye teminat olarak kambiyo evrakı bulunduran Faktoring bu çeklerin istihbaratını bankalara göre daha dikkatli yapmak zorundadır.

3- Mevduat Açısından :
Bankalar mevduat toplanması bakımından tekel durumuna getirilirken. Hazine müsteşarlığının yayınlamış olduğu yönetmeliğin’ Mevduat veya her ne ad altında olursa olsun bir ivza karşılığı para toplayamazlar’ maddesi ile faktoring kurumlarının mevduat kabul edebilmesinin önü kapatılmıştır.

4- Tahsil Açısından:
İşletmelerin ticari faaliyetleri sonucu alacaklarını tahsil edememesi durumunda bilanço kayıtlarında zarar oluşmaktadır. Bu kayıtları zarar olarak göstermektense bu işte uzmanlaşmış olan Faktoring şirketlerinden destek almakta ve bu şirketlerin deneyimi neticesinde tahsilat sağlayabilmektedirler. Bankalar ise bu tür tahsilatlara hiç girmemektedir.

C- Her ne kadar Faktoring kurumlarının işlemleri genel bankalara nazaran sınırlı olsa da işletmelere sağladığı pek çok avantajları bulunmaktadır. Aşağıdak sıralayacağımız pek çok avantajlar da işletmeleri Faktoring şirketlerine yönlendirmektedir. Bunlar;

• En öncelikli avantajlarından biri işletmelere finansman kaynağı sağlamakta olmasıdır.

• Firmaları kredi riskine karşı koruyarak onların üretim ve satış üzerinde yoğunlaşmasına imkan tanımaktadır. İşletmeler adına bilgi toplama, kayıt, ihbarda bulunma, istihbarat, tahsilat gibi çokça iş yükünden kurtarmaktadır.

• Fonların vadeden önce çözülmesi ile fonların hammadde alımında, üretiminde kullanılmasına olanak vermektedir. Bu durumda firmayı vade farkı ödemekten kurtarmakla kalmamakta firmanın kredibilitesini de yükseltmektedir.

• Faktoring kurumu ödememe riskini de yükselttiğinden, satıcı firma kredili satışlarda satışların riskini en düşük düzeye indirmektedir.

• Firma, faktoring işleminde finansman kurumuna karşı borçlu olarak gözükmemektedir. Bu durum firmanın kredi değerliliği üzerinde olumlu etki yaparak kredi sağlama olanağını genişletir.

• Faktoring, firmaların alacaklarını tahsil edememe riskiyle karşılaşmasına engel olur. Factor firma kredilerin tahsil edilmemesi halinde doğacak tüm zararı üstlenmektedir.

• Satıcı ve ihracatçıların alacak kalemlerini azaltarak şikayet bilançosunun sunumunu güçlendirir.

Görüldüğü üzere Faktoring Kurumunun her ne kadar genel bankalara nazaran yetkileri sınırlı da olsa günümüz finansal siteme pek çok katkı sağlamaktadır. Ticari işletmelerin finans sıkıntılarına kısa vadede çözümler üreterek onları büyük bir darboğazdan kurtarmakta ticari faaliyetlerine devam edebilme olanağını sağlamaktadır.