VELİ’NİN VELAYETİ ALTINDAKİ KÜÇÜK ADINA TAŞINMAZ ALIMI, SINIRLI AYNİ HAK TESİSİ

Türk Medeni Kanunu
Madde 342 – Ana ve baba, velayetleri çerçevesinde üçüncü kişilere karşı çocuklarının yasal temsilcisidirler.
Vesayet makamlarının iznine bağlı hususlar dışında kısıtlıların temsiline ilişkin hükümler velayetteki temsilde de uygulanır.
Madde 345 – Çocuk ile ana veya baba arasında ya da ana ve babanın menfaatine olarak çocuk ile üçüncü kişi arasında yapılacak bir hukuki işlemle çocuğun borç altına girebilmesi, bir kayyımın katılmasına ve hakimin onayına bağlıdır.
Madde 352 – Ana ve baba, velayetleri devam ettiği sürece çocuğun mallarını yönetme hakkına sahip ve bununla yükümlüdürler; kural olarak hesap ve güvence vermezler.
Madde 354 – Ana ve baba, kusurları sebebiyle velayetleri kaldırılmadıkça, çocuğun mallarını kullanabilirler.
Yukarıda belirtilen kanun maddeleri gereğince, ana ve baba, veli sıfatı ile ergin olmayan çocuklarının yasal temsilcisidirler. Türk Medeni kanunu, ergin olmayan çocukların korunması amacıyla, çocukların mallarının harcanması, bu malların tasarrufları, çocukla ana baba arasında çıkar çatışması olabilecek durumlar ile çocukların ana babaya karşı ya da 3. Bir kişiye karşı borç altına girmesi durumlarını düzenlemiş ve bu hususlarda kayyım atanması veya hakimin izni gibi önlemler öngörmüştür. Burada esaslı unsur kendini koruyamayacak olan çocuğun mallarının ve bu mallar üzerindeki haklarının yasalar yoluyla ana babasına ve 3. Kişilere karşı korunmasıdır.
Dolayısıyla, velilerin velayetleri altıdaki çocukları adına mal satın almaları, bu mallar üzerinde intifa hakkı gibi sınırlı ayni haklar kurmalarını engelleyen bir yasa hükmü bulunmamaktadır. Zira bu durumlarda ana babanın menfaati, çocuğun borçlanması ya da bunun gibi aleyhine bir durum söz konusu değildir. Bu hususlar ayrı ayrı incelendiğinde,
Çocuğa taşınmaz mal alımı ve kanuni ipotek kurulması:
Tapu Ve Kadastro Genel Müdürlüğü 07.07.1988 tarihli ve 35/3712 sayılı talimatında “ çocuğa satın alınan gayrimenkulün bakiye borcu için ipotek edilmesi ana babanın yararına bir işlem değildir. hakim izni gerekmez” denilmiştir.

Velinin çocuğa taşınmaz bağışı:
Velinin çocuğa taşınmaz bağışında bulunması küçüğü borç altına sokmayan, yararına bir işlem olduğundan yapılabilmektedir.
Çocuk mallarının kiraya verilmesi
Velinin hiçbir surette yapamayacağı işlemler de, Türk Medeni kanununda sayılmıştır. Buna göre,
Türk Medeni kanunu 449 maddesi gereğince veli,
Velayeti altındaki kişi adına kefil olamaz, kefalet ipoteği kuramaz
Vakıf kuramaz
Velayeti altındaki kişiye ait ve onun adına taşınmaz mal bağışlayamaz, küçük aleyhine bedelsiz ve ayni veya şahsi hak kuramaz.
Velinin, hakimin iznine tabi olduğu işlemler ise, ana baba yararına olup, çocuğun borç altına girdiği işlemlerdir. Örnek olarak;

Veli tarafından çocuğa taşınmaz satışı:
Tapu Ve Kadastro Genel Müdürlüğü 25.12.1983 tarihli ve 4-1-6-2/5047 sayılı talimat uyarınca, “ veli tarafından çocuğa satılan gayrimenkul için ana baba küçüğün müştereken kanuni mümessili olup, boş kalan velayet makamı için kayyım tayin edilmesi gerekli olup, şayet satış işleminden dolayı çocuk borç altına giriyorsa ayrıca hakimin izni gerekir” demektedir.
Çocuğun taşınmazının ipotek edilmesi

Sonuç olarak, velinin velayeti altındaki çocuğu için taşınmaz alması, ona taşınmaz bağışlaması, çocuğu adına intifa hakkı tesis etmesi gibi çocuğu borç altına sokmayacak ve zararına olmayacak İşlemleri yapması için herhangi bir hukuki engel bulunmamakla birlikte, bu gibi konularda hakimin iznine de ihtiyaç yoktur.