Sosyal Medyada Özel Hayatın Gizliliği Suçu

TCK kapsamında özel hayatın gizliliği suçu:

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu 134. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre:

MADDE 134 –Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde,  verilecek ceza bir kat artırılır.

Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.

Özel hayatın gizliliği kavramı, T.C YARGITAY Ceza Genel Kurulu Esas: 2015 /10 Karar: 2015/510 15.12.2015 tarihli kararında “Avrupa Komisyonuna göre, özel hayat, yabancı gözlerden uzak yaşamayı isteme hakkı olup, bir ölçüde bireyin kendi kişiliğini geliştirme ve gerçekleştirmek için, insanlarla duygusal ilişkiler kurmak ve bunu devam ettirmek olarak tanımlanmaktadır. Doktrinde ise, kişinin özel hayatı, kişinin başkaları tarafından, bilinmesini istemediği ve hukuk tarafından gizliliği ve korunması esas olan temel bir şahsiyet hakkı olarak kabul edilmiş faaliyetlerin oluşturduğu özel alan olarak tanımlanmıştır.

Özel hayatın içine, bireyin kimliğine ilişkin bilgi ve kayıtlar, cinsel hayatına ilişkin davranışlar, kişinin beden ve ruh bütünlüğüne ilişkin düzenlemeler ve kişiye ait ev, araç gibi özel yerler, telefon konuşmaları, posta gönderileri, adı, fotoğrafı, nam ve şöhreti ile şerefi, yaşam tarzı ve kamuya yanlış tanıtılmasının önlenmesi gibi konular yer almaktadır.” Şeklinde tanımlanmıştır.

Buna göre özel hayatın gizliliği temel bir şahsiyet hakkı olarak karşımıza çıkmakta olup, bu hakka tecavüz eden eylemleri gerçekleştirenler hakkında hapis cezası öngörülmüştür.

İnternet ve sosyal özel hayatın gizliliği suçu:

İnternet ve sosyal medya analizleri yapan global bir şirket olan we are social 2018 verilerine göre Türkiye’de facebook’a  kayıtlı 43 milyon kullanıcı bulunurken, İnstagram’a kayıtlı 37 milyon kullanıcı ve , Twiiter’a kayıtlı 9.9 milyon kullanıcı bulunmaktadır. Milyonlarca web sitesi ve yüzlerce sosyal medya mecrası arasında yalnızca bu üçünün verileri dahi, dünyada internet kullanımının geldiği boyutları gözler önüne sermektedir.

Dolayısı ile internet, yapısı ve halihazırdaki kullanım popülasyonu gereğince her türlü bilgi ve belgenin  çok kısa sürelerde tüm dünyaya yayılmasına ve tüm dünyada internet kullanıcıları tarafından öğrenilmesine sebebiyet vermektedir. Bu bağlamda internet üzerinden işlenmeye müsait her suç gibi, özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun işlenişi de, tabiri caizse bilgisayar ya da telefon başında tek bir tıklamaya inmiştir.

Özel Hayatın gizliliğini ihlal suçunu düzenleyen 134. maddede, özel hayata ilişkin verilerin basın ve yayın yolu ile yayılması halinde de aynı suça hükmedileceği düzenlenmiş olup, internet üzerinden veri ifşa edilmesi hali  yayın yolu olarak değerlendirilmektedir.

İnternet ve sosyal medyada özel hayatın gizliliği suçunun hukuki ve cezai yaptırımları

Yukarıda da belirttiğimiz üzere kanun maddesinde özel hayata ilişkin verilerin basın ve yayın yolu ile yayınlanması da özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturmakta olup, kanunun 134. maddesinde bu suç için 1-3 yıl arası hapis cezası olup, gizliliğin görüntü ve ses kaydı alınarak ihlal edilmesi halinde ceza bir kat artırılmaktadır. Şikayet hakkı özel hayatının gizliliği ihlal edilmiş kişiye ait olup, soruşturma ve kovuşturması şikayete tabi bir suçtur.