İnternette telif haklarını koruma kapsamında yapılabilecekler

Günümüz dünyasında en popüler hak ihlali haline gelen, her gün milyonlarca insan tarafından, bilinçli-bilinçsiz olarak gerçekleştirilen telif hakları ihlali ve korunması kapsamında yapılabilecekleri açıklıyoruz.

• “uyar-kaldır sistemi”. Kısaca bu sistem; telif haklarını ihlal eden içeriği barındıran siteyi, içeriği kaldırması konusunda uyarmak, site yetkilisinin 3 gün içinde söz konusu içeriği kaldırmaması üzerine erişimin engellenmesi için Cumhuriyet Savcılığına başvurmaktır. Bu sistem Türk hukuk sistemimizde telif haklarının korunması açısından genel uygulanan sistemdir.

• İnternette telif haklarının korunması konusunda DMCA incelenmelidir. DMCA 1998 yılında ABD’de çıkarılmış bir telif hakkı yasasıdır, teknik ve yasal toplam beş başlıktan oluşmuştur. Amacı, dijital haklarla ilgili hukuki ve cezai sorumluluklara yer vererek, dijital hakların düzenlenmesini sağlamaktır. Birleşmiş Milletler yasalarından hareketle, koruma programları yaratan DMCA Turkey ve E-koruma vb. şirketler, telife konu olan eserleri internet ortamında izinsiz yayınlayan internet sitelerinin arama motorlarında çıkmasının engellenmesini, içeriğin kalıcı olarak kaldırılmasını ve takip edilmesini yapmaktadır.

• İnternette telif haklarını korumak için tecavüzün kaldırılması davası açılabilir. Başlamış ve devam eden tecavüzün kaldırılması için tecavüzün kaldırılması davası açılır. Bu davanın açılması için tecavüzde bulunanın kusurlu olması gerekmez.

• İnternette telif haklarını korumak için tecavüzün önlenmesi davası açılabilir. Bu dava fikri haklara tecavüz tehlikesi ve tecavüzün başlaması ihtimalinin yüksek olduğu durumlarda açılabilir. Aynı şekilde bu davanın açılabilmesi için de zararın oluşmasına ve tecavüzde bulunanın kusurunun bulunmasına gerek yoktur.

• Mali hakları ile birlikte ya da ayrıca Manevi hakları ihlal edilen kişi, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat ödenmesi için dava açabilir. Mahkeme, bu para yerine veya bunlara ek olarak başka bir manevi tazminat şekline de hükmedebilir.

• Mali hakları ihlal edilen kişi, tecavüz edenin kusuru varsa aynı zamanda haksız fiillere ilişkin hükümler çerçevesinde tazminat talep edebilir.

• FSEK Madde 71 maddesinde düzenlenen suç kapsamında FSEK uyarınca koruma altına alınan fikir ve sanat eserleriyle ilgili manevi, mali veya bağlantılı hakları ihlal ederek, söz konusu maddede yazılı suçları gerçekleştiren kişiler bakımından savcılığa yapılacak şikayet neticesinde kamu davası açılabilir.

• FSEK madde 77 uyarınca mahkemeye yapılacak bir başvuru neticesinde mahkemece muhafaza altına alma ve toplatma da dahil olmak üzere ihtiyatı tedbirler uygulanabilir.

• Eser sahibinin hakları ile bağlantılı haklar kanunda sayılmıştır. Eser sahiplerinin hakları ile bağlantılı haklara sahip olanlar da tıpkı  eser sahipleri gibi Tecavüzün Ref’i, Tecavüzün Men’i ve Tazminat Davası haklarından faydalanırlar.
• Fsek kapsamında eser olarak nitelendirilmese dahi Bir işareti, resim veya sesi, bunları nakle yarayan bir alet üzerine tespit eden veya ticari maksatlarla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kimse, aynı işaretin, resmin veya sesin 3. bir kişi tarafından aynı vasıtadan faydalanılmak suretiyle çoğaltılmasını veya yayımlanmasını men edebilir. Eser mahiyetinde olmayan her nevi fotoğraflar, benzer usullerle tespit edilen resimler ve sinema mahsulleri hakkında da aynı hükümler geçerlidir.